Terapia logopedyczna

Na terapię logopedyczną uczęszczają wszystkie dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego lub opiniami o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, oraz dzieci z wadami wymowy i z opóźnionym rozwojem artykulacji.

Zajęcia odbywają się raz lub - w uzasadnionych sytuacjach- dwa razy w tygodniu i trwają po ok. pół godziny. Zazwyczaj są to spotkania indywidualne, rzadziej zaś w w parach lub małych grupach.

To co wyróżnia terapię logopedyczną w naszym przedszkolu, to fakt iż dzieci otrzymują karty pracy samodzielnie wykonywane przez logopedę- zdarza się, że tylko dla jednego, konkretnego dziecka. Rodzice otrzymują gotowe pomoce do utrwalania w domu efektów terapii i stymulowania rozwoju mowy. Podczas opracowywania tych materiałów wykorzystywane są różne metody aktywizujące, oparte na działaniu, angażujące różne funkcje psychiczne.

Pani logopeda pracuje w przedszkolu od chwili jego powstania, ale co roku uczestniczy w wielu kursach i szkoleniach, by aktualizować swą wiedzę i umiejętności.

Metoda werbotonalna

Metoda werbotonalna (według naszej wiedzy stosujemy ją jako jedyna placówka w Chełmie) opracowana została z myślą o dzieciach niesłyszących i niedosłyszących, ale świetnie sprawdza się także w przypadku wielu innych zaburzeń mowy ( związanych z upośledzeniem umysłowym, uszkodzeniami korowymi). Może być stosowana począwszy od wieku niemowlęcego. Została opracowana przez profesora Petara Guberinę w latach 60. ubiegłego wieku w Zagrzebiu.

W metodzie werbo-tonalnej każdej głosce przyporządkowany jest przedmiot, rekwizyt, który stosowany jest do jej wywołania i utrwalania. I tak np. samogłosce „a” odpowiada pompon, samogłosce „i”- sprężynka, a spółgłosce „w”-samolocik. Założeniem metody werbo-tonalnej jest przeniesienie ruchów całego ciała na ruchy narządów mowy i wykorzystanie związku, jaki pomiędzy nimi zaistnieje. Aktywność werbalna dziecka jest odpowiedzią nie tylko na bodźce słuchowe, ale też proprioreceptywne. Najważniejsze elementy tej metody to: rytm ciała, rytm muzyczny oraz zabawy fonacyjne.

Metoda krakowska

Główną autorką metody jest profesor Jagoda Cieszyńska. Oparta jest o najnowsze badania nt. funkcjonowania mózgu, uczenia się. Nowe technologie – komputery, tablety, bilbordy, brak czasu na rozmowę z dzieckiem sprawiają, że zachodzą zmiany w budowie i funkcjonowaniu mózgu- obszary dawniej zarezerwowane na mowę są zajmowane przez pola wzrokowe. Jest to terapia całościowa- bez podziału na zajęcia pedagogiczne, psychologiczne, logopedyczne. Niepotrzebna są odrębne zajęcia z zakresu integracji sensorycznej- oprócz zajęć wg metody krakowskiej pozytywny wpływ ma mieć życie codzienne- kontakt z psem, koniem, zajęcia na basenie, hulajnoga, tańce. Wielką zaletą metody jest fakt, że można ją stosować nawet wobec niemowląt, np. program „Słucham”, „Stymulacja rozwoju funkcji poznawczych”.

Również wcześnie rozpoczynać się powinno naukę czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną. Podstawową jednostką jest nie głoska, lecz sylaba; ważny jest dobór czcionki drukarskiej- czcionka Arial. Czytanie może wyprzedzać rozwój mowy, czasem pierwsze słowo przeczytane jest równoległe z pierwszym słowem wypowiedzianym. Istotne jest także wczesne wdrażanie dziecka w świat pisma.

Metoda krakowska dużą rolę przypisuje rodzinie-to także miejsce do stymulacji i terapii dziecka. Wymagane jest ograniczenie do minimum oglądania TV, korzystania z komputera. Znacznie większą wartość mają piosenki śpiewane przez mamę, niż te odtwarzane z płyt. Trzeba także zrezygnować z puzzli, z zabawek wydających dźwięki.

Pani Ewelina dotychczas ukończyła następujące szkolenia z zakresu tej coraz bardziej popularnej metody: „Diagnoza i terapia wad wymowy”, „Stymulacja funkcji poznawczych dziecka z Zespołem Downa”, „Stymulacja mechanizmów lewopółkulowych - usprawnianie pracy lewej półkuli mózgu”, „Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania”, „Programowanie języka dla dzieci z zaburzeniami komunikacji ( niesłyszących, autystycznych, z afazją)”.

Placówka wyposażona jest w szereg pomocy, które oferuje metoda krakowska.

Metoda behawioralna

Swoją wiedzę nt. metody behawioralnej pani Ewelina zaktualizowała w wiodącym w tym zakresie ośrodku w Polsce- w Instytucie Wspomagania Rozwoju Dziecka w Gdańsku. Wraz z innymi pracownikami przedszkola w okresie styczeń- marzec 2016 roku wzięła udział w szkoleniu „Terapia behawioralna dzieci z autyzmem”.
Jak dowodzą badania Loovassa terapia behawioralna przynosi pozytywne skutki. Również z naszych doświadczeń wynika, że stosowanie takich jej narzędzi jak: kontrakt, system żetonowy, imitacja zachowań werbalnych nagranych z wykorzystaniem tabletu i in. przyczynia się do skuteczności oddziaływań terapeutycznych.

Oromotoryka Talk Tools

Po szkoleniu, które miało miejsce w listopadzie 2014 roku, pani Ewelina zaczęła stosować zakupione do przedszkola nowoczesne logopedyczne akcesoria, wywodzące się ze Stanów Zjednoczonych. Pozwalają one wykonywać masaże logopedyczne, korygować napięcie mięśni narządów mowy, pionizować język, stabilizować żuchwę. Dzięki nim uciążliwa terapia wad wymowy takich jak rotacyzm ( niewłaściwa wymowa głoski „r”) czy sygmatyzm międzyzębowy ( wymowa głosek s, z, c, dz z czubkiem języka widocznym między zębami) jest szybsza i bardziej skuteczna. Obecnie łatwiej również można pomóc dzieciom, które wymagają wywołania głosek tylnojęzykowych (k, g), czy wargowo- zębowych( w, f).

Praca z dziećmi uzdolnionymi w zakresie sprawności językowych

Od kilku lat w Przedszkolu realizowany jest „Program rozwijania sprawności językowych dla dzieci zdolnych: „KRASOMÓWCA”. Uczestnicy wyłaniani są na podstawie specjalnych ankiet oraz obserwacji prowadzonej przez nauczycieli.

W programie, realizowanym przez logopedę oraz nauczycielkę – panią Izabelę Makowską, uczestniczy w tym roku szk. 16 dzieci 5- i 6-letnich. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu; trwają ok.45 minut. Dzieci mają okazję rozwinąć swój potencjał w zakresie sprawności językowych:

• systemowej: uczą się budować poprawne gramatycznie, bogate w środki językowe zdania i tworzyć z nich piękne wypowiedzi;
• sytuacyjnej: rozwijają umiejętność dostosowywania języka do różnych sytuacji;
• pragmatycznej: ćwiczą umiejętność osiągania celu poprzez dobór odpowiednich form językowych;
• społecznej: wdrażają się do realizowania poprzez język społecznych ról;

(wg Stanisława Grabiasa: „Język w zachowaniach społecznych”).

Zajęcia te są doskonałym treningiem w pozbywaniu się tremy utrudniającej wielu ludziom publiczne wystąpienia - odbywają się w różnych przedszkolnych pomieszczeniach; uczestniczą w nich dzieci z różnych grup.

Podczas wielu spotkań wykorzystywane są logopedyczne programy komputerowe, ale też stosowana jest drama, pantomima, gry dydaktyczne, pomoce edukacyjne.

Młodzi krasomówcy bogacą zasób słownikowy, umiejętność budowania spójnej, logicznej wypowiedzi, ćwiczą dykcję, umiejętności recytatorskie, rozwijają percepcję słuchową, a także wyobraźnię, myślenie przyczynowo-skutkowe, umiejętność klasyfikowania, wyłaniania elementu niepasującego do zbioru. Na udział w zajęciach, oprócz rodziców, zgodę wyrażają także same dzieci. Chcemy, by te dodatkowe zajęcia wynikały z ich rzeczywistych zainteresowań i chęci.

Profilaktyka logopedyczna

Dzieci z najmłodszych grup: 3-latków i 3-4-latków uczestniczą w cotygodniowych zajęciach z zakresu profilaktyki logopedycznej. Zajęcia odbywają się w gabinecie logopedycznym lub w salach przedszkolnych. Ćwiczenia prowadzone są zazwyczaj w formie zabaw i obejmą następujące obszary:

1. usprawnianie narządów mowy: warg, języka, podniebienia miękkiego (z wykorzystaniem wyrazów dźwiękonaśladowczych, wierszyków, fabuł, rekwizytów, logopedycznych programów komputerowych);
2. ćwiczenia właściwego sposobu połykania śliny - korekta lub utrwalanie (tzw. połykanie niemowlęce utrzymuje się niekiedy także u starszych dzieci i polega na tym, że dziecko trzymając język między zębami napycha ślinę poprzez pracę warg);
3. nauka właściwego gryzienia pokarmów (na całkowicie bezpiecznych chrupkach);
4. bogacenie wiedzy i słownictwa biernego i czynnego;
5. stymulowanie procesów percepcyjnych (głównie sfery słuchowej) i poznawczych.

Wiele z proponowanych przez logopedę ćwiczeń jest wykorzystywanych przez nauczycielki w codziennych zajęciach, co służy utrwalaniu właściwej wymowy, usprawnianiu motoryki narządów artykulacyjnych oraz rozwijaniu innych sprawności językowych.